Terugkijkend op het jaar 2020 is het onmogelijk om niet meteen aan de coronacrisis te denken. We werkten zoveel mogelijk thuis en veel activiteiten moesten worden uitgesteld of gedigitaliseerd. Dat gold ook voor onderzoek en onderwijs met proefdieren. Tegelijk werden de proefdieren als altijd uitstekend verzorgd en gemonitord. Het beroep van dierverzorger behoort wat ons betreft dan ook tot de essentiële beroepen.

Lichte Stijging

Het is onvermijdelijk dat de bijzondere omstandigheden de trends over de jaren heen wat vertroebelen. Enerzijds werd gepland onderzoek en onderwijs uitgesteld, anderzijds werden er extra dierproeven gedaan voor COVID-19-onderzoek. Het is dan ook moeilijk de lichte stijging van het aantal dierproeven precies te duiden. De belangrijkste verklaring lijkt te liggen in onderzoek waarbij gekeken werd naar COVID-19-besmetting bij honden en katten in dierenartsenpraktijken, huishoudens en asielen, en een groot opgezet onderzoek met zebravissen naar de invloed van chemische stoffen op stofwisselingsziekten.

Waar we blij mee zijn is dat het ons na enkele jaren van inspanning is gelukt de fokoverschotten stevig terug te dringen. Er zijn dan ook aanzienlijk minder overtollige dieren gedood. Herplaatsbare dieren bieden we aan voor adoptie door particulieren, in samenwerking met dierenbeschermers. Wat betreft knaagdieren dragen we dit pionierswerk actief uit om ook andere instituten hiertoe te inspireren.

Mastercursus

Diverse congressen en bijeenkomsten over proefdieronderzoek, de 3 V’s en de transitie naar proefdiervrije innovatie werden in eerste instantie uitgesteld, maar gingen al snel online. We misten de vaak zo nuttige ‘gesprekken in de wandelgangen’, maar konden ook veel gemakkelijker ‘even’ een lezing in het buitenland meepikken. Mijn indruk is dat er veel in beweging is. Onze eigen werkgroep Transitie Proefdiervrije Innovatie gebruikte de lockdown om contacten te leggen en een start te maken met andere activiteiten, zoals de mastercursus Better Science with Less Animal Experimentation.

Ambitie

Onze ambitie is onverminderd om de 3 V’s steeds beter toe te passen en verder richting te geven aan proefdiervrije innovaties, en daarbij uitstekende wetenschap te blijven bedrijven. We verbinden die ambitie waar mogelijk aan programma’s als het 3V-Stimuleringsfonds, nieuwbouwplannen, Open Science, registratie vooraf van dierproeven en ‘een Leven Lang Leren’. Wat dit laatste betreft: naast de bovengenoemde nieuwe mastercursus werd de cursus Experimental Design voor promovendi bestendigd.

Lees het allemaal zelf maar, in dit Jaarverslag Dierproeven dat gonst van de energie.

Anton Pijpers, voorzitter College van Bestuur Universiteit Utrecht en vergunninghouder dierproeven